22 godine nakon rušenja: Obnovljena Ferhat- pašina džamija u Banjaluci

Bild 1 vergrößern +

Obnovljena Ferhat- pašina džamija u Banjaluci

Vjernici su oduševljeni, kažu da im obnova Ferhadije predstavlja nadu u novi početak. Preciznih podataka o utrošenim sredstvima nema ali se procjenjuje da je obnova koštala nešto manje od dva miliona evra. Rekonstrukcija banjalučke Ferhat pašine džamije koja je srušena 7. maja 1993. godine konačno je završena nakon deset godina. Vjernici prvi put dočekuju Ramazan u obnovljenoj džamiji za čiju je rekonstrukciju utrošeno na hiljade radnih sati vrsnih majstora. Ferhadija je bila jedna od 16 porušenih džamija u Banjaluci tokom rata a po mišljenju mnogih jedan je od simbola grada. Najveća radost vidljiva je kod vjernika koje smo zatekli na molitvi u obnovljenoj Ferhadiji.

Dugotrajan proces obnove

Nakon postavljanja kamena temeljca koje su 2001. godine prekinuli neredi, u kojima je stradao Murat Badić iz Cazina, projekat obnove završen je 2002. godine. Tri godine kasnije nakon što su dobijene sve dozvole počela je obnova što je značilo prikupljanje materijala sa Ferhadije koji je pronađen na nekoliko lokacija u okloni Banjaluke. Armin Džindo, bio je rukovodilac cijelog projekta na obnovi. Kaže da je bilo teško prikupiti sav materijal ali da su konačno uspjeli završiti.

Sve jepočelo od informacija da se ostaci Ferhadije nalaze na jednoj obližnjoj deponiji gdje su na kraju pronađeni ostaci čak tri džamije, Ferhadije, Arnaudije i Gazenferije. U obnovu je iskorišteno čak 70 odsto starog kamena a ostatak je vađen u jednom naselju u Banjaluci koji je geomorfološki odgovarao kamenu džamije. Takođe dio materijala pronađen je u rijeci Vrbas, čiije je vađenje trajalo godinu dana.

U obnovi Ferhadije nisu upotrebljena nikakva moderna sredstva poput plasnike, cementa ili drugih sredstava koja nisu postojala u 16. vijeku kada je Ferhadija prvobitno izgrađena. Unutrašnjost objekta završena je oslikavanjem koje su radili umjetnici iz Sarajeva i Turske.

Doprinos suživotu

Malo se prijeratnih vijernika vratilo u Banjaluku. Iako nema preciznih podataka procjenjuje se da je od 62 hiljade Bošnjaka, koliko ih je prije rata živjelo u Banjaluci, sada nešto više od 15 hiljada. Suživot i tolerancija je svakim danom sve bolja a svemu tom će doprinijeti i završetak obnove Ferhadije. Glavni imam Ferhat pašine džamije, Vahdet Alemić izrazio je zadovoljstvo što vjernici Ramazan dočekuju u obnovljenoj Ferhadiji, konačno nakon toliko godina. Kaže da su vjernici do sada nažalost bili uskraćeni za ljepotu poziva za molitvu.

Sa vrhom kupole od 18 i munarom od 43 metra Ferhadija je prvobitno izgrađena 1579. godine, a 1950. godine uvrštena je u kulturnu baštinu Bosne i Hercegovine, potom i na listu spomenika svjetske baštine pri UNESCO-u. S obzirom da postoji ideja da Ferhadija ponovo aplicira za zaštitu UNESCO-a, obnova je rađena po starim mjerama, što su UNESCO-vi stručnjaci kontrolisali u toku radova nekoliko puta. Iako se ranijih godina mnog špekulisalo o sredstvima koja su do sada utrošena u obnovu, preciznih podataka nema, osim da su u njenoj rekonstrukciji najviše učestvovale entitetske vlasti te Turska razvojna agencija TIKA.