Špekuliše se o 20 milijardi evra: Gdje je novac za Srebrenicu?

Bild 1 vergrößern +

Delić panoa sa fotografijama žrtava genocida u Srebrenici

Ne postoje precizni podaci koliko je novca na ime donacija ušlo u BiH u posljednjih desetak godina ali mnogi barataju cifrom i do čak 20 milijardi eura. Upravo je na ime Srebrenice i svega onog što se dešavalo u ovom mjestu 1995. godine, ušlo najviše novca, prvenstveno za obnovu u ovom gradu i pomoć povratnicima. Marinko Sekulić, novinar lokalne televizije u Srebrenici, kaže da najveći dio novca, čega je bio svjedok, uzmu stranci i vlast na nivou BiH, dok najmanje dobiju oni kojima je novac namjenjen.

Da je stigao novac, Srebrenica bi bila ekonomsko čudo

Razne međunarodne organizacije su godinama sprovodile projekte u Srebrenici od kojih su neke veoma poznate. Za jednu od njih prije desetak godina radio je ekonomista Siniša Pepić, koji kaže da se ne može pogriješitit ako se kaže da je na ime Srebrenice ušlo stotine miliona eura. Da je taj novac iskorišten kaže Pepić, Srebrenica bi bila pravo ekonomsko čudo. Sumnja, kaže Pepić, pada i na međunarodne institucije ali i predstavnike svih naroda koji su tada bili u Srebrenici.

Jedan od primjera kaže Pepić je dobro osmišljen projekat podrške stočarstvu na području Srebrenice, Bratunca i Skelana, gdje su stanovništvu donirane muzne krave a mjekara opštini Srebrenica. Odmah nakon odlaska donatora, mljekara je prodata u Srbiju, kaže Pepić.

Kome je smetala istraga o utrošku donacija?

Veoma je indikativno da niko nikada nije pokrenuo pitanje odgovornosti iako je svojevremeno bila formirana komisija za ispitivanje trošenja donatorskih sredstava na prostoru cijele BiH ali ona nije dala rezultate. Mnogi smatraju da su upravo predstavnici vlasti stopirali dalju istragu, strahujući gdje bi ona mogla odvesti, a to potvrđuju i stavovi nekih bivši i sadašnjih predstavnika vlasti u Srebrenici, koji ne žele da govore o ovim pitanjima.

Prije rata u ovoj opštini živjelo je oko 40 hiljada stanovnika a danas je taj broj višestruko manji. Sekulić kaže da je od donacija, svaki stanovnik Srebrenice mogao da izgradi novu kuću ali da je sve otišlo na neku drugu stranu. Veliki dio novca za obnovu insfrastrukture u Srebrenici obezbjedila je Vlada RS u poslednjih petnaest godina. Izgradnja puteva bila je prioritet a postoji i poseban fond koji se izdvaja za ovo područje.

Javnost vjerovatno nikada neće saznati istinu

Zvanični podaci o tome koliko je novca, bez obzira da li se radi o domaćim investicijama ili stranim donacijama stiglo u BiH ne postoje. Komisije koje su se bavile ovim pitanjem nisu ustanovile tačan okvir a špekulisalo se o 20 milijardi evra, od čega čak polovina nije upotrebljena za ono za šta je namjenjena. Članovi komisije tada su izjavili da pravi podaci o novcu koji je stizao preko donacija, vjerovatno nikada neće biti poznati javnosti.